ՎԱՀԷ ՄԱՐԿՈՍԵԱՆ
Մարտ 8-ը:
Կիներու միջազգային օր:
Այս յատկանշական օրուան առիթով, կարծեմ, մեզ կը հետաքրքրէ միայն «ՀԱՅ ԿԻՆԸ»:
Երբ յետադարձ ակնարկ մը նետենք մեր պատմութեան` սկսելով Վարդանանց պատերազմէն, 1915-ի ջարդերէն ու տեղահանութիւններէն, Փետրուարեան ապստամբութենէն, հասնելով մինչեւ սփիւռքահայ գաղութներու, ի մասնաւորի, սուրիահայ եւ լիբանանահայ գաղութներու կազմաւորման աշխատանքներ, բոլորին մէջ ալ, ռամիկէն մինչեւ ազնուական, հայ կնոջ ներդրումն ու դերակատարութիւնը եղած է անսահման կամաւորական ոգիով:
Թերեւս բոլոր ազգերէն աւելի հայ կինն է, որ արժանի էր յիշուելու, յարգուելու եւ մեծարուելու, որովհետեւ ան եղած է ընկերութիւններու, ընտանիքներու գլխաւոր խթանը: Հայ կինը կոչուած է նախ ըլլալու մայր, ապա` առաջին դաստիարակը իր երեխաներուն: Հայ կինը ընտանիքին համար կրնայ ըլլալ միեւնոյն ժամանակ թէ՛ մայր եւ թէ՛ հայր:
***
21-րդ դարու երկրորդ տասնամեակի գրեթէ աւարտն է: 5-րդ դարէն մինչեւ 21-րդ դար:
Գիտութիւններու արագավազ ու հսկայաքայլ յառաջդիմութիւններու, համաշխարհայնացումի եւ իր բազմակողմանի վտանգներով, իսկ արդիականացումը` դիմակի ետեւ պահուըտած, արդէն սկսած ենք կուլ երթալ ու կորսնցնել ամէն սրբութիւն, ամէն առաքինութիւն ու բոլոր տեսակի արժէքներ:
Այսօր ամէն կին իր արտաքինով նման է ոեւէ այլ կնոջ իր` թաթուներով, իր պոթոքսներով, իր վարսերով, իր շարժուձեւերու եւ ապրելաոճի մրցակցութեամբ: Կարելի չէ զանազանել հայուհին` ֆրանսուհիէն կամ արաբուհիէն: Բոլորն ալ անխտիր կը գործածեն լատինական տառերը, երբ ուզեն բացիկ մը գրել:
Այսօրուան կնոջ մտահոգիչ կեդրոնացումը միմիայն իր բջիջային գործիքն է: Ուացափներու ու Դիմատետրի անմակարդակ ու անճոռնի լուրեր ու նկարներ իրարու փոխանցելով` կը սպաննեն իրենց ժամանակը: Ո՛չ մէկ փոխասացութիւն, ո՛չ մէկ մտքերու փոխանակում: Սոյն երեւոյթը նկատելի է բոլոր ընկերութիւններու մէջ, ընտանիքներու, միութիւններու, ժողովներու, նոյնիսկ նօսրացած հանդիսատեսով ձեռնարկներու ընթացքին…
Ու հեռաւոր Ամերիկաներէն, Աւստրալիաներէն, Միջին ու Ծայրագոյն Արեւելքէն կ՛իմանանք նոյն յանկերգը` «ՄԱՐԴՈՒԺԻ ՊԱԿԱՍ» …
Համաշխարհայնացում… Արդիական մեթոտներ… Յառաջդիմութիւն…
Յո՞ երթանք…