ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ԹՈՐՈՍԵԱՆ
Image may be NSFW.
Clik here to view.
Վերջերս, թղթածրարներս դասաւորած պահուս ուշադրութիւնս գրաւեց հարազատ լուսանկար մը, որ կը ներկայացնէր Գրիգոր Շահինեան աղբարիկս եւ Ճեմարանի ֆրանսերէնի դասատու Եոլանտ Աճեմեանը` քով քովի զրոյցի պահուն: 1960-ին Պէյրութի ֆրանսական մշակութային սրահին մէջ կու տայի առաջին ցուցահանդէսս` Փարիզի յաջողութիւններէս ետք:
Ցուցահանդէս այցելող առաջին անձը եղաւ Գրիգոր Շահինեանը: Միասին ունեցանք երկար զրոյց մը` գեղարուեստի եւ գրականութեան մասին: Մեկնելէն առաջ Գրիգոր զիս հրաւիրեց Ճեմարան` տեսակցութիւն ունենալու գրական խմբակի անդամներուն հետ: Սիրով ընդունեցի եւ որոշուած օրը ներկայացայ Զոքաք էլ Պլաթ, ուր աշակերտները զիս դիմաւորեցին յարգանքով եւ ուրախութեամբ:
Գրիգոր Շահինեանը զիս ներկայացուց հետեւեալ խօսքերով. «Յարութիւն Թորոսեան երիտասարդ նարիչ մըն է, որ իր առաջին ցուցահանդէսով, Փարիզ, գրաւած է ուշադրութիւնը քննադատներու, կ՛ուզեմ, որ երթաք եւ իր ցուցահանդէսը տեսնէք Ֆրանսական մշակութային սրահին մէջ, Դամասկոս փողոցին վրայ: Թորոսեան, նկարչութեան զուգահեռ, մեծ սէր եւ հետաքրքրութիւն ունի հայ գրականութեան հանդէպ եւ իր սիրած բանաստեղծն է Միսաք Մեծարենցը»:
Աւելի քան երկու ժամ տեւած մեր հանդիպումին ընթացքին ծանօթացայ խմբակի անդամներուն, անոնց գրական նախասիրութիւններուն: Ծանօթացայ նաեւ Գրիգոր Պըլտեանին, Ճինպաշեանին, որ հետագային դարձաւ Ճեմարանի տնօրէնը եւ Յարութիւն Քիւրքճեանին, որ յօդուած մը գրեց Ճեմարանի թերթին մէջ` հետեւեալ վերնագիրով. «Հայ նկարչութեան Մեծարենցը»:
Աշակերտները կը սիրէին Գրիգոր Շահինեանը` պաշտելու աստիճան…
Մեկնելէն առաջ աշակերտները անակնկալ մը պատրաստած էին, անոնք ինծի նուիրեցին Մատթէոս Զարիֆեանի ամբողջական գործերու գեղեցիկ հատորը` խմբագրուած Վահէ Վահեանի կողմէ եւ ստորագրուած Գրիգոր Շահինեանէ:
Մեր ծանօթութենէն ետք մենք դարձանք բարեկամներ, այնքան հարազատ, որ զիրար կը կոչէինք աղբարիկ…
Կ՛ուզեմ այս առիթով յարգանքս ու լաւագոյն յիշողութիւններս ներկայացնել, նոյնպէս` վախճանեալ Եոլանտ Աճեմեանին, որ Ճեմարանի ֆրանսերէնի դասատուն եւ «Այգ» եւ «Լը Սուար» թերթերու արուեստի քննադատն էր ու Գրիգորը կը նկատէր իր հոգեզաւակը, ոչ միայն` Շահինեանի ուսուցիչի եւ գրաքննադատի արժանիքներուն համար, այլ մանաւանդ` անոր մարդկային մեծութեան, անոր անհատականութեան, ընկերասիրութեան եւ սկզբունքներուն համար:
Երկուքն ալ մեր գաղութին անզուգական անհատականութիւններէն էին…
Հանգիստ` իրենց աճիւններուն:
